Staatssecretaris voor asiel en migratie Nicole de Moor bezocht vandaag het loket voor terugkeerbegeleiding van de Dienst Vreemdelingenzaken in Aalst. Mensen die het land moeten verlaten omdat hun verblijfsrecht afloopt, worden daar individueel opgevolgd.
Nicole de Moor: “Wie leeft in onwettig verblijf, eindigt in miserie. Met ons aanklampend terugkeerbeleid volgen we iedereen die te horen krijgt dat hij het land moet verlaten vanaf dag één op. Dat doen we heel nabij via een netwerk van loketten verspreid over het land. Met nauwe opvolging gaan we tegen dat mensen van de radar verdwijnen. Wie niet in ons land mag verblijven moet terugkeren.”
Het aanklampend terugkeerbeleid voorziet in grondige begeleiding van mensen die het land moeten verlaten. Het gaat bijvoorbeeld om asielzoekers wiens aanvraag geweigerd is, mensen wiens werkvergunning afgelopen is of mensen die een negatieve beslissing kregen na een aanvraag tot humanitaire regularisatie. Zij krijgen niet zomaar een papier toegestopt met het bevel dat zij het grondgebied moeten verlaten, maar worden persoonlijk opgevolgd door een ICAM-begeleider (Individual Case Management). Samen met de begeleider wordt gezocht naar waar mensen hun toekomst ligt. In sommige gevallen kan dat een legaal verblijf zijn in ons land, vaak is dat terugkeer naar het land van herkomst.
Die begeleiding gebeurt in een netwerk van loketten voor terugkeerbegeleiding dat de afgelopen jaren werd uitgebouwd. Personen worden zo opgevolgd dichtbij waar ze verblijven. Die nabije aanpak werkt drempelverlagend en zorgt dat mensen minder makkelijk van de radar verdwijnen. Intussen bestaan er 43 loketten voor terugkeerbegeleiding op 23 locaties. Dit jaar openden loketten in onder meer Kortrijk, Genk, Herentals en Aalst. Dat in Aalst ging eind maart van start.
De meeste loketten voor terugkeerbegeleiding bevinden zich infocenters van de FOD Financiën of in administratieve centra van steden en gemeenten, locaties die goed bereikbaar zijn. Ook dat zorgt dat mensen beter worden bereikt.
Het loket in Aalst is gelegen in het administratief centrum van de stad en volgt mensen op in de regio Aalst, Haaltert, Lede, Lebbeke, Ninove, Denderleeuw. Het is één dag per week open. Sinds de start werden al 54 mensen werden uitgenodigd voor een gesprek en met 31 daarvan werden al gesprekken opgestart.
Met de migratiedeal die de Moor in maart sloot binnen de regering voerde ze een medewerkingsplicht voor terugkeer in. Die medewerkingsplicht houdt onder meer in dat wie het land moet verlaten, moet meewerken aan de terugkeerbegeleiding. Wanneer mensen niet ingaan op een uitnodiging wordt sneller overgegaan tot gedwongen terugkeer. Daarvoor wordt gewerkt aan de bouw van een nieuw vertrekcentrum in Steenokkerzeel en drie nieuwe gesloten terugkeercentra in Zandvliet, Jumet en Jabbeke.
Nicole de Moor: “Mensen hebben de verantwoordelijkheid om gevolg te geven aan hun bevel om het grondgebied te verlaten. We voorzien daarvoor begeleiding en geven de voorkeur aan vrijwillige terugkeer. Als mensen weigeren mee te werken, blijft gedwongen terugkeer de laatste optie. Ook daarvoor voorzien we extra capaciteit.”
In 2022 werden 7.396 mensen zonder wettig verblijf vanuit België teruggestuurd. In 2.673 gevallen ging het om vrijwillige terugkeer, in 2.971 om gedwongen terugkeer en in 1.752 gevallen om terugkeer vanaf de grens. De terugkeercijfers zijn in stijgende lijn en vrijwillige terugkeer overtrof vorig jaar het niveau van voor de coronaperiode.
In opdracht van staatssecretaris voor asiel en migratie Nicole de Moor en minister van binnenlandse zaken Annelies Verlinden voert de Federale Luchtvaartpolitie en de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) gerichte controles tegen mensensmokkel op aankomende vluchten vanuit Griekenland. Mensensmokkelaars maken van die vluchten gebruik om mensen vanuit Griekenland naar België te krijgen.
Staatssecretaris voor asiel en migratie Nicole de Moor zocht de afgelopen maanden met haar diensten naar een oplossing om gedwongen terugkeer naar Afghanistan mogelijk te maken. Die oplossing is er nu en een nieuwe regering kan ermee aan de slag.