Het Europees Asiel- en Migratiepact werd vandaag in de ECOFIN-raad finaal goedgekeurd als A-punt (zonder discussie). Daarmee is de laatste stap op wetgevend vlak afgerond. Staatssecretaris voor asiel en migratie, Nicole de Moor, liet er geen gras over groeien en bracht eind april al haar collega-ministers samen in Gent om met de uitvoering van dat Pact vaart te maken. De Europese Commissie stelt in juni haar overkoepelend implementatieplan voor. Elke lidstaat moet vervolgens tegen eind dit jaar een nationaal implementatieplan voorleggen.
Vandaag moesten er nog 10 instrumenten van het Pact door de Raad formeel aangenomen worden en dit met een gekwalificeerde meerderheid. Deze goedkeuring komt er nadat het Europees Parlement eerder in april stemde over het Pact. Enkel Polen en Hongarije spreken zich expliciet uit tegen alle instrumenten uit het Pact. Dat belet echter niet dat dit de nieuwe Europese en bijgevolg nationale wetgeving wordt in de Europese Unie wat betreft migratiebeheer. Geen enkel land in de EU ontspringt de dans om zijn verantwoordelijkheden op te nemen. Dit om tot een eerlijker systeem te komen met een betere spreiding van asielzoekers over de EU.
Nicole de Moor: “Wij willen solidair zijn en bescherming bieden voor wie vlucht voor oorlog en vervolging. Maar we mogen niet naïef zijn, niet iedereen die vandaag Europa binnenkomt, heeft die bescherming nodig. We moeten dus Europees beter samenwerken om onze grenzen beter te controleren, sneller beslissingen te nemen over wie kan blijven en wie niet, en de inspanningen eerlijker te verdelen in Europa. Het Migratiepact zal zorgen voor een beter functionerend systeem, met vlotte grensprocedures en werkende digitale systemen die over heel de EU met elkaar in verbinding staan.”
Het Migratiepact zal de komende jaren voor grote veranderingen zorgen in het Europese migratiebeheer. Strengere controles aan de Europese buitengrenzen leggen vast wie in welke procedure terechtkomt. Vingerafdrukken en biometrische gegevens komen in een databank terecht die door elke lidstaat te checken zal zijn. Mensen met een lage kans op erkenning als vluchteling in Europa, zullen dan meteen aan de buitengrenzen hun procedure op een versnelde manier behandeld zien. Terugkeer wordt meteen van daaruit georganiseerd.
Met het nieuwe migratiepact moeten de 27 lidstaten elk hun eerlijk deel doen. De Europese Commissie zal jaarlijks prognoses maken van welke solidariteit nodig is. De verplichte solidariteit bestaat uit relocatie, financiële solidariteit of alternatieve solidariteit zoals operationele steun.
Die financiële solidariteit zal gebruikt worden voor investeringen die nodig zijn voor registratiecapaciteit, grensbeheer, medewerkers die procedures moeten toepassen, het uitbreiden van de EU-databanken enz.
Dit solidariteitsmechanisme wordt ingezet om landen met een hoge asieldruk te ontlasten en de inspanningen eerlijk te verdelen. Dat zal een grote impact hebben voor een land als België, dat vandaag veel meer dan zijn eerlijke deel te verwerken krijgt.
