Staatssecretaris voor asiel en migratie, Nicole de Moor, is op missie in Tunesië. Ze gaat er in overleg met de Tunesische overheid over een gecontroleerd migratiebeleid en wenst, in samenwerking met die overheid en organisaties op het terrein, de terugkeer van Tunesiërs die in België geen recht op verblijf krijgen, te verbeteren.
Slechts een tiental Tunesiërs keerde de afgelopen jaren vrijwillig terug na een irregulier verblijf in België. Ook de gedwongen terugkeer verloopt niet optimaal en zakte al in 2018 naar een dieptepunt met een halvering van het aantal dossiers, met name een twintigtal in dat jaar.
Bij een terreinbezoek kon zij vaststellen dat in het land van herkomst, de steun van de familie en een professionele begeleiding, cruciale elementen zijn voor een persoon om vrijwillig te willen terugkeren. Via reïntegratiesteun krijgen terugkeerders ook effectief de kans om hun leven in hun land van herkomst uit te bouwen. Dit met effectieve begeleiding op het terrein.
Na omzwervingen in Italië, Duitsland en België legt Anouar zich vandaag de dag toe op het herstellen van huishoudapparaten. Velen stappen net als hem op bootjes op zoek naar een ander leven en betalen gigantische bedragen aan mensensmokkelaars. Hoewel het leven in Europa niet beantwoordde aan het beeld dat smokkelaars hadden opgehangen, was Anouar zonder reïntegratiesteun en begeleiding bij zijn plannen nooit zomaar teruggekeerd. Meer inzetten op succesvolle reïntegratietrajecten is absoluut noodzakelijk om meer vrijwillige terugkeer te organiseren. In België werkt Fedasil daar aan via de terugkeerloketten en de intensieve begeleiding start al in België.
Nicole de Moor: “We hebben absoluut banden nodig met landen. Migratie beheer je niet alleen. Migratie vanuit Tunesië naar de Europese Unie is vorig jaar met 60 procent gestegen. Het voorkomen dat mensen hun leven riskeren door in een boot te stappen gebeurt evengoed door de getuigenissen van mensen zoals Anouar die dat probeerden. Er ligt niet zomaar voor iedereen een toekomst in Europa.”
Wie illegaal in ons land verblijft heeft weinig vooruitzichten op een goede toekomst. Illegaal verblijf is nooit een goede keuze. In 2022 waren er 1424 intercepties door de politie voor Tunesiërs, slechts in 33 gevallen leidde dat effectief tot een terugkeer. Dat moet dringend omhoog.
(Noot: 1 persoon kan meerdere keren door de politie geïntercepteerd worden.)
Tunesië is een land met vele uitdagingen. De migratiesituatie is er complex nu het zowel een vertrek-, transit- als bestemmingsland is geworden. Staatssecretaris de Moor bezoekt in het kader van de missie ook het CASO-project waar Tunesiërs én migranten medische, psychosociale en juridische assistentie krijgen.
Ook voor de Europese Unie blijft Tunesië een belangrijk partnerland. Binnenkort staat er daarom ook een EU-missie gepland. Als 27 lidstaten met eenzelfde stem spreken geeft dat meer effect dan dat alle lidstaten apart hun eisen op tafel liggen. Staatssecretaris de Moor is er net als EU-Commissaris Ylva Johansson van overtuigd dat we Tunesië niet mogen loslaten en met het land in dialoog moeten blijven over migratiebeheer.