Staatssecretaris voor asiel en migratie, Nicole de Moor, werkt aan een koninklijk besluit dat schijnrelaties en schijnerkenningen van kinderen die gedaan worden louter om verblijfsrecht in ons land te krijgen aanpakt.
In de Stad Gent merkt schepen voor Burgerzaken, Isabelle Heyndrickx, een stijging op van schijnrelaties nadat het huwelijk al voltrokken is. Vorig jaar waren er 34 aangiftes in de Stad Gent, dat is bijna de helft meer dan vier jaar geleden. Ook nationaal zijn dezelfde cijfers vast te stellen. De Dienst Vreemdelingenzaken kreeg in 2021 zo’n 2.000 dossiers binnen na een goedkeuring tegenover 1600 in 2018.
Nicole de Moor: "Achteraf ontdekken dat je partner alleen maar papier wou: dat mogen we niet meer laten gebeuren. Preventie kan en moet beter. Alle gemeenten moeten rechtstreeks toegang krijgen tot alle informatie van eerdere pogingen, zonder uitzonderingen. Zonder controle geen verblijf."
Er vinden steeds meer onderzoeken naar schijnrelaties plaats. In 2021 werd de Dienst Vreemdelingenzaken maar liefst 8.257 keer geconsulteerd in het kader van vermoedelijke schijnrelaties. Dat is beduidend meer dan in 2020 (7244 dossiers). Het vreemdelingendossier van de DVZ kan vandaag al informatie bevatten over oudere of nog bestaande relaties en dus helpen bij de beoordeling of het om een schijnrelatie gaat of niet.
Sommige personen blijven herhaaldelijk pogingen ondernemen om een schijnrelatie aan te gaan via uiteenlopende wegen, zoals bij verschillende gemeenten of ambassades, én zelfs in verschillende landen om de huwelijksakte nadien te laten erkennen in ons land en zo verblijfsrecht te verkrijgen.
Vandaag weet een Belgische gemeente of consulaire post in het buitenland niet altijd of de betrokkene in het verleden reeds schijnhuwelijken heeft trachten af te sluiten of een poging tot (schijn)huwelijk geweigerd zag. Om die reden wordt in het rijksregister bijkomende informatie toegevoegd over dergelijke pogingen. Het gaat om eerdere onderzoeken naar schijnrelaties en de aan -of afwezigheid van het attest “geen huwelijksbeletsel”. Deze gegevens worden uitgewisseld tussen de gemeentebesturen, de Dienst Vreemdelingenzaken, de parketten en de consulaire diensten. Zo kunnen alle bevoegde overheden onmiddellijk zien of iemand in het verleden reeds geprobeerd heeft om een schijnhuwelijk af te sluiten en kan een onderzoek gestart worden of de huwelijksakte geweigerd worden.
“We sluiten verder het net voor mensen die een schijnhuwelijk willen aangaan. Dit is flagrant misbruik maken van het systeem alleen om een verblijfsrecht te krijgen, en dat maakt slachtoffers. Mensen die ter goeder trouw iemand graag zien worden hier gewoonweg misbruikt. Dat is emotioneel erg om dragen voor die mensen. Het is goed dat ze dat melden aan de stad en zo het verblijfsrecht ingetrokken kan worden van de misbruiker", aldus Staatssecretaris de Moor.
Gents Schepen Heyndrickx sluit zich bij deze aanpak aan: “Wij juichen dit absoluut toe dat dit een vaste regel wordt om deze informatie in het rijksregister op te nemen. Op die manier kunnen onze medewerkers van de Cel Schijnrelaties nog veel beter hun werk doen. We weten dat er veelplegers zijn en zij maken slachtoffers. Voor die mensen is dat een drama en dat willen wij voorkomen.”
Ook schijnerkenningen tegengaan in het belang van het kind
Helaas neemt de afgelopen jaren ook het aantal schijnerkenningen van minderjarigen toe met als doel om verblijf te krijgen. Het afgelopen jaar onderzocht de DVZ 1.800 gevallen van frauduleuze erkenning van kinderen. Het gaat daarbij onder meer over veelvuldige erkenningen door eenzelfde vader van kinderen bij diverse vrouwen.
Om schijnerkenning tegen te gaan, zullen ook alle onderzoeken en beslissingen die genomen werden in het kader van een vermoeden of bewijs van schijnerkenning geregistreerd worden in het rijksregister. Zo zullen gemeenten, de Dienst Vreemdelingenzaken, de parketten en de consulaire diensten ook onmiddellijk kunnen zien of er ooit al een weigering van erkenning is geweest of een ouder al meerdere kinderen heeft erkend. In het belang van het kind is het immers belangrijk om zo snel als mogelijk te kunnen ingrijpen en een schijnerkenning te kunnen voorkomen.