In de vroege ochtend bereikten het Europees Parlement en de Europese lidstaten een akkoord over het Migratiepact. Dat is een ingrijpende en noodzakelijke hervorming van het Europese migratie en asielbeleid. Volgend jaar zal deze tekst ter stemming voorgelegd worden aan het Europees Parlement.
Staatssecretaris voor asiel en migratie, Nicole de Moor, is enorm tevreden dat iedereen over zijn schaduw is kunnen stappen. "Meer controle op wie naar de EU kan migreren en wie niet, is nodig, en het is de logica zelve om eindelijk eerlijke inspanningen te krijgen van alle Europese landen om de mensen op te vangen die asiel krijgen", benadrukt de Moor.
Dit politiek akkoord zal de komende weken en maanden nog verder moeten uitgewerkt worden onder het Belgische voorzitterschap en finaal een stemming moeten krijgen in het Europees parlement.
Ons asielsysteem staat vandaag onder druk. Er zitten te veel mensen in onze asielprocedure en onze opvangcentra die daar niet in thuis horen. Minder dan de helft van de asielzoekers in ons land, blijkt nood te hebben aan bescherming. Om die reden zette de Moor de laatste weken in bij de Europese collega’s om de grensprocedure verplicht te maken.
Concreet zou die verplichte grensprocedure voor ons land een oplossing zijn voor de instroom van asielzoekers uit onder meer de Democratische Republiek Congo (DRC). Dit jaar vroegen al 1.062 Congolezen asiel aan in ons land. Weinigen van hen worden na onderzoek door het Commissariaat voor de Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS) erkend als vluchteling. Slechts 14 procent krijgt hier asiel. Dat wil zeggen dat de aanvragers niet uit een conflictgebied komen maar uit economische overwegingen willen migreren. Daarvoor dient de asielprocedure niet, er moeten andere procedures gevolgd worden als men wil komen werken of studeren in België.
Een hele grote verandering is dat er nu een systematisch screening aan de grens zal gebeuren van iedereen die Europa wil binnen komen. Dat zorgt ervoor dat mensen niet meer zomaar kunnen doorreizen. Wie weinig kans maakt om asiel te krijgen, komt terecht in een verplichte grensprocedure. Dat is een snellere procedure, en zij moeten het antwoord daarop ook aan de grens zelf afwachten. Vandaar kunnen zij na een weigeringsbeslissing ook meteen teruggestuurd worden naar het land van herkomst. Wie toch verder door zou reizen, komt niet meer automatisch in de opvangcentra terecht, en zal ook gemakkelijker kunnen terug gestuurd worden naar het Europese land waar hij of zij moest blijven.
België doet al jaren veel meer dan zijn eerlijke deel in het opvangen van asielzoekers en beschermen van vluchtelingen. Het Pact zal er, eenmaal het volledig in uitvoering is, voor zorgen dat de asieldruk in ons land aanzienlijk verlaagt. De eerlijke bijdrage die ons land moet leveren in het kader van de verplichte solidariteit komt in principe neer op 3,2% van het geheel. Toegepast op de instroom in de Europese Unie dit jaar, zou het eerlijke aandeel van ons land, neerkomen op 11.400 asielzoekers (periode januari-november). Dat is ongeveer één derde van het werkelijke aantal asielaanvragen in ons land in die periode (31.500).
Nicole de Moor: “Het is niet meer dan normaal dat elk land in Europa zijn eerlijke deel doet. Zo maken we het systeem werkbaar voor iedereen en kunnen we beter dan vandaag bescherming bieden aan wie op de vlucht is voor oorlog en vervolging.”
Er werd ook lang nog onderhandeld of families met kinderen in de verplichte grensprocedure opgenomen mochten worden. Families met kinderen die weinig kans maken op asiel zullen ook de verplichte grensprocedure moeten volgen maar er moeten specifieke opvangcentra voor die families, met bijzondere zorg, ingericht worden.
Opnieuw controle krijgen op migratie is de doelstelling van het nieuwe Europese Migratiepact. Een asielbeleid dat bescherming biedt aan wie vlucht voor oorlog en vervolging, een migratiebeleid waarmee we op een gecontroleerde manier talent aantrekken voor onze arbeidsmarkt. Dat wordt gekoppeld een sterker grensbeheer om irreguliere migratie tegen te gaan en aan een sterker terugkeerbeleid voor wie niet het recht heeft om hier te zijn.
In de eerste vier maanden van dit jaar nam het aantal asielaanvragen uit Congo en Moldavië toe met respectievelijk 22 en 16 procent. Nochtans krijgen asielzoekers uit die landen maar zelden bescherming in ons land. Staatssecretaris voor asiel en migratie Nicole de Moor wil die dossiers zo snel mogelijk afhandelen. Sinds 1 februari bestaat daarvoor een fast-trackprocedure.
Staatssecretaris voor asiel en migratie, Nicole de Moor, benadrukte op een conferentie in Kopenhagen (Denemarken) de nood aan partnerschappen met landen van herkomst en het voeren van de strijd tegen mensensmokkel. Samen met Europese collega’s en EU-Commissaris Ylva Johansson bespreken ze een versterkte aanpak.
De ministerraad ging vorige vrijdag akkoord met het voorstel van staatssecretaris voor asiel en migratie, Nicole de Moor, om in de toekomst meer specifieke Dublincentra voor terugkeer op te richten. De Dublin terugkeer is de hoogste sedert jaren, en dat onder moeilijke omstandigheden. Ondanks het feit dat heel wat lidstaten niet antwoorden op de vraag tot terugname heeft de Dienst Vreemdelingenzaken ook in 2023 de sterke stijging uit 2022 kunnen verderzetten.