Vandaag boog de werkgroep infrastructuurplan terugkeer zich over de offertes die drie aannemers indienden voor de realisatie van het nieuwe vertrekcentrum in Steenokkerzeel. Daarmee wordt de laatste rechte lijn ingezet voor de bouw van dat centrum. De komende maanden wordt met die aannemers verder onderhandeld en uiterlijk tegen mei 2024 volgt de definitieve gunning.
Eens alle procedures rond zijn om een gedwongen terugkeer te organiseren moet dit efficiënt en snel kunnen gebeuren. In het centrum in Steenokkerzeel zullen mensen die gedwongen worden teruggestuurd voor korte tijd worden vastgehouden om van daaruit een snelle terugkeer naar het herkomstland mogelijk te maken. Zo is er minder kans dat de terugkeer alsnog mislukt. Vorig jaar slaagde de Dienst Vreemdelingenzaken er opnieuw in om opnieuw hogere terugkeercijfers voor te leggen, daarvan keert 63 procent van de terugkeerders via een gesloten centrum terug. Dit ondanks het feit dat een aantal landen weigeren mee te werken om hun burgers terug te nemen.
Nicole de Moor: “Wie leeft in onwettig verblijft, eindigt in miserie. Personen hebben de verantwoordelijkheid om gevolg te geven aan hun bevel om het grondgebied te verlaten. We zetten in de eerste plaats in op vrijwillige terugkeer maar mensen die dat blijven weigeren sturen we gedwongen terug. Vorig jaar lanceerden we een terugkeerplan dat voorziet in drie bijkomende gesloten centra en een vertrekcentrum. Voor Steenokkerzeel zijn we nu in de laatste rechte lijn naar de bouw.”
Het aanklampend terugkeerbeleid vraagt bijkomende infrastructuur om een betere, snellere en menselijkere begeleiding van personen in onwettig verblijf mogelijk te maken. Naast het vertrekcentrum in Steenokkerzeel worden drie nieuwe gesloten terugkeercentra voorzien in Zandvliet, Jumet en Jabbeke. Dat laatste komt ter vervanging van het bestaande gesloten centrum in Brugge. In december worden de aanbestedingen voor de gesloten centra in Jabbeke en Jumet voorgelegd aan de ministerraad.
De realisatie van de nieuwe terugkeercentra wordt opgevolgd door de werkgroep infrastructuurplan terugkeer, met daarin vertegenwoordigers van de Dienst Vreemdelingenzaken, de Regie der Gebouwen en de respectievelijke voogdijministers. Om de bouw van de gesloten centra te versnellen, financiert de Moor sinds dit jaar via haar departement vijf architecten bij de Regie der Gebouwen. Voor het project Vertrekcentrum Steenokkerzeel werd sinds juli 2022 een architect aangesteld als projectmanager die het geheel in goede banen moet leiden. Op die manier werd snel werk gemaakt van de lancering van een openbare opdracht voor de bouw van dit vertrekcentrum.
Terugkeerbegeleiding
Met de migratiedeal die de Moor in maart sloot binnen de regering zorgde ze ook al voor een wettelijke versterking van het aanklampend terugkeerbeleid. Zo wordt een medewerkingsplicht voor terugkeer ingevoerd en wordt de pool van escorteurs uitgebreid voor het organiseren van gedwongen terugkeer.
Het aanklampend terugkeerbeleid voorziet in grondige begeleiding van mensen die het land moeten verlaten, om vrijwillige terugkeer aan te moedigen. Intussen is een netwerk uitgebouwd van 41 terugkeerloketten op 21 locaties voor terugkeerbegeleiding en vijf terugkeerloketten waar de begeleidingsgesprekken en de uiteindelijke terugkeer georganiseerd worden. Dit jaar openden loketten in onder meer Kortrijk, Genk, Herentals en Aalst.
De Moor: “Geen woorden maar daden. Dat is voor mij het belangrijkste. In het verleden werden mensen die een bevel kregen om het grondgebied te verlaten aan hun lot overgelaten. Met ons aanklampend terugkeerbeleid volgen we iedereen die te horen krijgt dat hij het land moet verlaten vanaf dag 1 op. Daarbij worden altijd verschillende mogelijkheden bekeken, maar voor sommigen is gedwongen terugkeer de enige optie.”
Het Terugkeerplan is een plan met een strategische langetermijnvisie dat grote infrastructuurprojecten omvat. Voor dit soort projecten moet er ook vandaag al gewerkt worden om in de toekomst tijdig te kunnen bouwen. Dat begint met het maken van plannen, bestekken opmaken, omgevingsvergunningen aanvragen, informatiesessies voor de buurtbewoners en dergelijke meer.
