Terugkeer voor derde jaar op rij in stijgende lijn

Vorig jaar werden 8.333 personen gedwongen of vrijwillig teruggestuurd vanuit ons land. De terugkeer ligt daarmee 12 procent hoger dan in 2022. Om terugkeer verder te verhogen, wil de Moor meer samenwerking binnen de regering en op Europees niveau.

Nicole de Moor: “Wie niet in ons land mag verblijven moet terugkeren. Vrijwillig als het kan, gedwongen als het moet. Om herkomstlanden te doen meewerken aan terugkeer, moeten we schouder aan schouder staan met de regering. We kunnen maximaal impact hebben, als we met verschillende departementen in contacten met buitenlandse overheden dezelfde boodschap brengen. Die boodschap is dat we van landen verwachten dat ze hun burgers terugnemen die vanuit ons land worden teruggestuurd.”

Na een terugval tijdens coronajaren 2020 en 2021, zijn de cijfers in stijgende lijn en zijn ze weer bijna op het niveau van 2019. 3.383 personen werden gedwongen teruggestuurd (+ 16%) en 3.107 keerden vrijwillig terug (+ 13%). Daarnaast werden 1.843 personen aan de grens tegengehouden en teruggestuurd, bijvoorbeeld omdat ze niet over de juiste papieren beschikten.

De Moor maakte de afgelopen jaren werk van een aanklampend terugkeerbeleid waarbij wie moet terugkeren nauwgezet opgevolgd wordt. Het wetsontwerp ‘aanklampend terugkeerbeleid’ werd in januari in tweede lezing goedgekeurd in de Kamercommissie Binnenlandse Zaken. Dat voorziet onder meer in een medewerkingsplicht. Dat betekent bijvoorbeeld dat iemand moet meewerken om de nodige reisdocumenten te verkrijgen. Doet die dat niet, dan kan sneller worden overgegaan naar gedwongen terugkeer.

Essentieel voor gedwongen terugkeer is medewerking door de herkomstlanden. De complexe internationale context vandaag, maakt dat niet evident. De Moor is al langer vragende partij voor gezamenlijke missies naar herkomstlanden met andere departementen. Door gesprekken over terugkeer te koppelen aan gesprekken over handel, investeringen of werk, kan een bredere samenwerking worden georganiseerd en is er meer kans op slagen.

Ook wil de Moor dat de Europese Unie haar hele gewicht in de schaal legt. Dat is een van de zaken waar ze rond willen werken tijdens het Belgische EU-voorzitterschap. Nicole de Moor: “We werken vandaag al goed samen met andere Europese landen en met Frontex voor het organiseren van terugkeervluchten. Ook voor het afsluiten van terugkeerakkoorden met herkomstlanden moeten we dat vaker doen. Als blok van 27 staan we in de wereld veel sterker dan als land alleen.”