Asielzoekers die in een opvangcentrum verblijven en die werken, zullen voortaan mee moeten betalen aan de kosten van hun verblijf. Het KB van staatssecretaris voor asiel en migratie Nicole de Moor in die zin staat vrijdag op de agenda van de ministerraad.
Nicole de Moor: “Het is niet meer dan fair dat asielzoekers die een eigen inkomen hebben mee delen in de kosten voor hun opvang. We vragen een redelijke bijdrage, waarmee we asielzoeker blijven aanmoedigen om te werken. Het aan de slag krijgen van asielzoekers is iets waar ik al langer sterk op inzet.”
De bijdrage die werkende asielzoekers betalen aan hun opvangcentrum, hangt af van hun inkomen. Er wordt gewerkt met een systeem van schalen (zie tabel). Een asielzoeker die bijvoorbeeld 900 euro netto verdient per maand betaalt daarop 222,25 euro (= 35 procent vanaf het bedrag vanaf 265 euro).
Asielzoekers worden aangemoedigd om hun inkomen zelf aan te geven bij hun opvangcentrum. Doen zij dat niet, dan zullen zij later een hogere bijdrage moeten betalen. Dat principe is vergelijkbaar met het belastingsysteem: wie inkomsten niet aangeeft, betaalt hiervoor een hogere bijdrage.
De bijdragen zijn niet van toepassing op erkende vluchtelingen die in een transitiefase in de opvang verblijven. Het is in hun belang dat zij wat kunnen sparen om nadien bijvoorbeeld een huurwaarborg te kunnen betalen op de private huurmarkt. Ook minderjarige asielzoekers die studentenarbeid doen, zijn vrijgesteld.
In sommige gevallen beschikken asielzoekers over een langdurige tewerkstelling en een voldoende inkomen om niet afhankelijk te zijn van een opvangcentrum. Die asielzoekers zullen worden aangemoedigd om het opvangnetwerk te verlaten en een eigen onderkomen te vinden.
Sancties
De mogelijkheid om asielzoekers bijdragen te laten betalen voor hun opvang is al in de wetgeving voorzien sinds 2011. Voorgaande regeringen slaagden er echter niet in om dat systeem in de praktijk te doen werken, onder meer door het ontbreken van controles.
Het nieuwe KB voorziet in een structurele samenwerking tussen Fedasil en de Kruispuntbank voor Sociale Zekerheid voor de uitwisseling van gegevens over werkende asielzoekers. Op basis daarvan is controle mogelijk. Als blijkt dat een asielzoeker zijn inkomen niet heeft aangegeven, zal een aanzienlijke hogere bijdrage worden aangerekend, namelijk 50 procent van het brutoloon.
Mocht iemand blijven weigeren om de bijdrage te betalen, kan het opvangcentrum beslissen om diensten in te beperken voor de persoon in kwestie, of in laatste instantie de personen uit te sluiten van de opvang.
10.000 werkende asielzoekers
Staatssecretaris de Moor zet al langer sterk in op de activering van asielzoekers via het actieplan ‘Asielzoeker zoekt match’. Vorig jaar waren 10.000 asielzoekers voor korte of langere tijd aan het werk. Het is een win-win voor bedrijven die op zoek zijn naar extra handen en voor de asielzoekers zelf. Door te werken kunnen asielzoekers ervaring opdoen en leren ze onze taal. Ze verwerven een eigen inkomen, kunnen op hun eigen benen staan en dragen bij aan de samenleving. Als zij erkend worden als vluchteling, staan zij zo al vele stappen verder in hun integratie. En als ze geen asiel krijgen en moeten terugkeren naar hun land van herkomst, dan komt die werkervaring ook daar van pas.
