Federaal staatssecretaris voor asiel en migratie Nicole de Moor en Vlaams minister van werk Jo Brouns reageren op het ‘turboplan’ van Vlaams minister Bart Somers.
Nicole de Moor: “We moeten meer mensen aan het werk krijgen, dat is duidelijk. Vorig jaar waren 10.000 asielzoekers aan de slag, een record. We zorgen ervoor dat mensen al werkervaring kunnen opdoen vóór ze een beslissing krijgen. Het klopt dus helemaal niet dat asielzoekers niet kunnen werken. Daarnaast zien we door de krapte op de arbeidsmarkt een sterke toename van arbeidsmigranten. Het is vreemd dat Somers daarbij niet wil inzetten op verplichte inburgering. Integratie helpt arbeidsmigranten nochtans te beschermen tegen uitbuiting.”
Volgens Somers zitten asielzoekers anderhalf jaar in de wachtkamer voor ze kunnen werken, maar dat is helemaal niet zo. Staatssecretaris de Moor zette met het plan ‘asielzoeker zkt. match’ in op de activering van asielzoekers. Zij kunnen werken vanaf de vierde maand van hun procedure. Via samenwerkingen met sectoren en talrijke projecten worden asielzoekers en bedrijven met elkaar gematcht. Vorig jaar waren daardoor maar liefst 10.000 asielzoekers aan de slag voor korte of langere periode. De Moor wil daar nog een paar versnellingen hoger schakelen, met een algemeen begeleidingstraject naar werk in alle opvangcentra op maat van elke asielzoeker. Daarvoor werkt ze samen met minister Brouns en de VDAB.
Vlaams minister van Werk Jo Brouns ziet in de ballonnetjes van minister Somers vooral een schouderklopje op het reeds geleverde werk van de arbeidsmarktbemiddelaar. “VDAB weet al langer dan vandaag dat we inspanningen moeten leveren om de drempels naar werk te verlagen. De stappen die minister Somers aanbrengt hebben we reeds gezet en we zijn al langer dan vandaag vragende partij om sneller werkzoekenden door te sturen naar de bemiddelaar.” Zo worden nieuwkomers, parallel aan de inschrijving bij het Agentschap Inburgering & Integratie, meteen ook ingeschreven bij VDAB. Met jobcoaching en intensieve taaltrajecten binnen het actieplan Tien Voor Taal heeft VDAB ondertussen ook reeds een heel instrumentarium om nieuwkomers en anderen te begeleiden en hen het Nederlands vaardig te maken. Dat geldt trouwens voor werkzoekenden, maar ook voor werkenden. “De werkplek blijft de beste plek om Nederlands te leren, dus we zetten dat zoveel als mogelijk complementair aan elkaar in.” Zo helpen we mensen om zo snel mogelijk zelfstandig in Vlaanderen te leven, te werken en te wonen.
Heel wat mensen met een migratieachtergrond die hier al langer zijn raken maar moeilijk aan de slag. Daar zitten de echte problemen. In plaats van steeds dezelfde groep te viseren is het nuttiger om echte oplossingen voor te stellen voor mensen met een migratieachtergrond die sneller afhaken voor een job. Dit turboplan zegt daar niets over en lijkt daardoor enkel maar op een slakkengangplan.
Inburgering van arbeidsmigranten
De aandacht voor het belang van een goede kennis van het Nederlands geldt bovendien ook voor arbeidsmigranten, een categorie waarvoor Somers juist geen verplichte inburgering wil. De Moor en Brouns willen die verplichte inburgering voor arbeidsmigranten wel. Het is een van de voorstellen die zij op tafel leggen van de interministeriële conferentie rond arbeidsmigratie die de Moor vrijdag bijeenroept. Arbeidsmigratie zit sterk in de lift. Vorig jaar waren er 13.839 eerste aanvragen voor arbeidsmigratie en 10.526 verlengingen van bestaande vergunningen. Arbeidsmigratie is dus zeker niet enkel van korte duur. Een verplichte inburgering is bovendien ook in het belang van arbeidsmigranten zelf. Wie goed Nederlands kent en zijn weg kent in onze samenleving, is minder kwetsbaar voor misbruik.
Sancties
De vraag om meer mogelijkheden te geven om sancties uit te spreken, wordt dan weer positief onthaald door minister Brouns. Nieuwkomers hebben maar zelden recht op een werkloosheidsuitkering, waardoor VDAB hen ook niet kan sanctioneren. De sanctionering op leeflonen valt, via het OCMW, volledig onder de bevoegdheid van de lokale besturen. “Met dat voorstel mag de minister van Binnenlands Bestuur meteen aan de slag gaan,” zegt minister Brouns. Vandaag kunnen taalvereisten en soms ook de inschrijving bij VDAB opgenomen worden als een voorwaarde om het leefloon te blijven ontvangen. “Enkel dan heeft VDAB ook een stok achter de deur”, klinkt het. Dit gebeurt echter sporadisch. “We zouden erbij gebaat zijn om deze groepen systematisch beter te laten doorstromen naar VDAB én VDAB meer mogelijkheden te geven om de controle op deze groepen uit te voeren.”