“Verschillende lidstaten worden geconfronteerd met toenemende migratiestromen en stijgende druk op de asielsystemen. We beschermen wie op de vlucht is voor oorlog en vervolging, maar wie geen bescherming nodig heeft, moet terugkeren. Het is de hoogste tijd dat de EU als één blok actie onderneemt om die terugkeer te organiseren. Liefst vrijwillig, maar gedwongen als het moet. Samen harder op tafel slaan bij derde landen die hun eigen burgers niet terugnemen, dat is wat we moeten doen.” Staatssecretaris voor asiel en migratie, Nicole de Moor, heeft deze positie benadrukt op de Raad van Europese ministers van migratie.
De Europese Unie moet haar volle gewicht durven inzetten, en met meer eenheid van stem spreken in de verschillende beleidsdomeinen om derde landen te doen meewerken aan het migratiebeleid.
Ook in 2023 zal de migratiedruk op de Europese Unie niet onmiddellijk afnemen. De Europese Commissie kwam op vraag van de lidstaten met een actieplan voor meer efficiënte terugkeer. Er moet een coherent extern migratiebeleid gevoerd worden. Migratie is een volwaardig onderdeel van ons buitenlands beleid, goede of slechte samenwerking van derde landen moet ook doorwegen hoe we omgaan met derde landen. Enkel dan kunnen we komen tot duurzame, evenwaardige en respectvolle partnerschappen. Als slecht 21 procent van de 340.500 terugkeerbeslissingen kunnen uitgevoerd worden dan moeten wij dringend een andere aanpak hanteren.
“Wij kunnen blijven opvang maken, en ik doe dat ook, maar er moet ook een sluitstuk zijn in ons migratiebeleid voor zij die geen verblijfsrecht krijgen, en dat is terugkeer. Het is een internationale plicht van landen om de eigen onderdanen opnieuw op te nemen, en het is die plicht die de Unie collectief sterker moet kunnen afdwingen. We mogen niet terugdeinzen daarvoor de nodige instrumenten in te zetten, en dan denk ik in de eerste plaats aan het gemeenschappelijk visumbeleid.” De Unie zal een hand uitsteken naar deze derde landen, maar het verwacht ook dat deze hand wordt gegrepen. Om die eendracht te realiseren, moeten Lidstaten durven hun bilaterale relaties opzij te zetten om als één blok, de Europese Unie effectieve terugkeer te realiseren. Dat komt alle lidstaten van de Europese Unie ten goede. Voor de Moor is het dus een uiting van Europese solidariteit.
Er volgt, op vraag van onder meer ons land, ook een Europese Raad tussen de eerste ministers van de Europese lidstaten op 9 en 10 februari over dit thema.